Złote rady polonistów dla przyszłych maturzystów

Co zrobić, żeby (dobrze) zdać maturę z polskiego?

Matura z języka polskiego, obok matematyki i języka nowożytnego, jest najistotniejszym egzaminem w całym cyklu przed studiami. Ponadto, w przeciwieństwie na przykład do matematyki czy matury na poziomie rozszerzonym, absolwent liceum musi zmierzyć się z tym przedmiotem w formie ustnej i pisemnej, co sprawia, że warto przyłożyć się do nauki polskiego na co dzień. Co zrobić, żeby zdać i osiągnąć wysoki wynik? Oto garść porad od polonistów.

MATURA Z JĘZYKA POLSKIEGO – PORADY

POZNAJ PROCEDURY MATURALNE

Już w 1 klasie liceum czy technikum warto zajrzeć do dokumentu opublikowanego przez Centralną Komisję Egzaminacyjną z zasadami przeprowadzania i oceniania egzaminu maturalnego z języka polskiego. Sprawdźcie, ile czasu macie na odpowiedź czy wypełnienie arkusza, ile pytań możecie otrzymać na maturze ustnej z polskiego, za co dostaniecie punkty przy pisaniu wypracowania. Dowiedzcie się również, w jakich przypadkach Wasza dłuższa forma pisemna może nie być w ogóle sprawdzona, co może skutkować niezaliczeniem matury. Kryteria znajdziecie na stronie CKE.

PRZEGLĄDANIE ARKUSZY MATURALNYCH

Ta wskazówka jest dobra tak naprawdę nie tylko w odniesieniu do matury z polskiego. Przejrzyjcie, jak wyglądał egzamin maturalny w tym roku, w 2018, 2017, a nawet 2015? Poznacie wówczas sposób myślenia egzaminatorów, którzy układają polecenia.
UWAGA ? niektóre pytania, w czytaniu ze zrozumieniem, powtarzają się! Częstym zadaniem jest napisanie streszczenia za 3 punkty czy pytanie: ?Jaką funkcję w podanym artykule pełni akapit 3 wobec 4??.

TEZA / HIPOTEZA

Wypracowanie, czyli rozprawka argumentacyjna lub analiza wiersza, opiera się na napisaniu pracy na minimum 250 słów, ale najważniejsze zadanie maturzysty, to poprawne postawienie tezy lub hipotezy na wstępie pracy. Warto to przećwiczyć, ponieważ ten błąd może kosztować ucznia utratę aż 50 punktów na poziomie podstawowym czy 40 na poziomie rozszerzonym. Cytując CKE: ?Wypracowanie z niepoprawnie sformułowaną tezą lub nie na temat zostanie ocenione na 0 punktów? ? warto pamiętać, żeby na wstępie wypracowania jasno sformułować tezę lub hipotezę i ją rozwinąć w dalszej części pracy.

LEKTURY Z GWIAZDKĄ

Tak jak na matematyce trzeba znać tabliczkę mnożenia czy na chemii symbole pierwiastków chemicznych, tak na języku polskim musicie mieć pojęcie o lekturach obowiązkowych, często nazywanych również ?lekturami ogwiazdkowanymi? czy ?lekturami z gwiazdką?. Lista obejmuje pozycje zarówno poznane w szkole poprzedzającej szkołę średnią, co często umyka maturzystom, jak i te omawiane w całości lub we fragmentach w liceum. Naprawdę warto poświęcić trochę czasu i przeczytać takie klasyki jak Lalka czy Wesele, ponieważ są to teksty, które tworzą naszą kulturę, często pojawiają się na egzaminie maturalnym z języka polskiego i przewijają się w naszym codziennym życiu ? odwołują się nawet do nich internauci tworzący memy czy komicy w skeczach w telewizji. Lista lektur z gwiazdką nie jest obszerna, obejmuje zaledwie około 15 tekstów. Oczywiście warto również znać tak zwane lektury uzupełniające, bo mogą, ale nie muszą wystąpić na egzaminie. Jeżeli naprawdę ktoś nie lubi czytać, to i tak powinien zapoznać się chociaż ze streszczeniami i opracowaniami tych utworów, bo bez nich zdanie matury może być trudne.

ZESZYT Z NOTATKAMI MATURALNYMI

Dobrą praktyką, która ułatwi zdanie matury z języka polskiego, jest założenie dodatkowego zeszytu, w którym będziemy mieli notatki maturalne. Tę funkcję może również pełnić zeszyt przedmiotowy z języka polskiego. Co w nim zapisywać? Matura opiera się na myśleniu kontekstowymi, jeżeli pojawi się motyw przyjaźni, musicie w swoich głowach odnaleźć te teksty, które realizują ten topos. Warto wypisać sobie w tabelce wybrane motywy (zdrady, patriotyzmu, emigracji, miłości, labiryntu ? jest ich naprawdę wiele!) i dopisać wybrane utwory literackie, filmowe czy malarskie. Po rzetelnym uzupełnianiu takiej tabelki, dużo łatwiej będzie Wam kojarzyć teksty z motywami.

W takim zeszycie dobrze jest zapisywać najczęściej popełniane przez Was czy przez Waszych kolegów błędy. W sytuacji, gdy otrzymujecie sprawdzone wypracowanie od swojej polonistki czy polonisty, zwróćcie uwagę na to, co jest podkreślone czy zaznaczone na czerwono, zanotujcie to w zeszycie i spróbujcie nie popełniać tego błędu w przyszłości. Wielu uczniów nie analizuje tego, co pisze źle w swojej rozprawce i powtarza swoje potknięcia językowe, a to skutkuje utratę cennych punktów.