Egzamin ósmoklasisty został przeprowadzony po raz pierwszy w 2019 roku. Od tamtej pory był on wielokrotnie modyfikowany. Wiele zmian zostało wprowadzonych ze względu na pandemię COVID-19, która wpłynęła na komfort życia wszystkich ludzi. Jednak stan zagrożenia epidemicznego w Polsce został oficjalnie zniesiony 1 lipca i wszystko wróciło do normy. Co zatem z egzaminem ósmoklasisty? Jakich zmian możemy się teraz spodziewać? Oto przewodnik po zmianach na egzaminie ósmoklasisty dla zdających w 2024 roku.

Podstawa programowa.

W roku 2024 (tak samo jak w 2023) egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany na podstawie „wymagań egzaminacyjnych” – określone jest tam jakie umiejętności i wiadomości są wymagane do napisania egzaminu ze wszystkich trzech przedmiotów egzaminacyjnych.

Należy jednak pamiętać, że od roku 2025 będą obowiązywać wymagania zapisane w „podstawie programowej kształcenia ogólnego dla klas I-VIII”. W tym roku w życie wejdzie również znowelizowana lista lektur potrzebnych do napisania egzaminu. Oba dokumenty można znaleźć na stronie CKE – egzamin ósmoklasisty w zakładce „podstawa programowa”.

Zmiany na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego.

Na egzaminie ósmoklasisty z polskiego w roku 2024 oficjalnie zmniejszona będzie liczba zadań (względem roku 2019). Za rozwiązanie wszystkich zadań będzie można uzyskać 45 punktów – za I część arkusza (około 20 zadań opartych na dwóch tekstach) uczeń może zdobyć 25 punktów, analogicznie za część II (wypracowanie) 20. Lista lektur składa się tylko z dzieł omawianych w klasach VII-VIII (od 2025 roku kanon będzie obejmował wszystkie lata nauki w szkole podstawowej). Z powodu niezgodności treści zadania z wymaganiami egzaminacyjnymi 2023-2024 anulowano także niektóre polecenia.

Najwięcej kluczowych zmian w przypadku języka polskiego nastąpiło w przypadku oceniania wypracowań. Dopuszczane będzie popełnienie większej ilości błędów niż wcześniej, tyczy się to języka i interpunkcji. W kwestii języka, aby uzyskać maksimum punktów w tym kryterium przy szerokim zakresie środków językowych dopuszczane jest popełnienie nie więcej niż 4 błędów językowych (kiedyś 2) a 0 punktów otrzymuje się dopiero przy popełnieniu 14 błędów językowych (kiedyś 10). Jeżeli chodzi o interpunkcję można popełnić nie więcej niż 9 błędów (kiedyś 5).

Dodano też parę uwag dodatkowych do wypracowania. Aby wykazać się znajomością wykorzystanego dzieła nie trzeba omawiać wszystkich elementów fabuły (nie wystarczy też jednak samo przywołanie imienia bohatera). Za utwór literacki w wypracowaniu nie uznaje się: powieści obrazkowej, mangi, scenariusza filmowego oraz gry komputerowej (oznacza to, że nie można się do nich odwołać). Istniał już zapis zabraniający używania wypowiedzi obraźliwych, wulgarnych lub propagujących postępowanie niezgodne z prawem. Do tego grona dołączyła również aprobata nieetycznego postępowania bohatera.

Zmiany na egzaminie ósmoklasisty z matematyki.

Tych nie jest już aż tak wiele jak w przypadku języka polskiego. Arkusz z matematyki w roku 2024 ma zmniejszoną liczbę zadań otwartych. Za rozwiązanie wszystkich zadań uzyskać można 25 punktów – 15 za zadania zamknięte i 10 za zadania otwarte. Podobnie, jak przy polskim, część zadań anulowano z powodu niezgodności treści polecenia z wymaganiami egzaminacyjnymi.

Zmiany na egzaminie ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego.

Na egzaminie z języka obcego również zmniejszono liczbę zadań – zarówno zamkniętych (sprawdzających rozumienie tekstów pisanych i znajomość środków językowych) jak i otwartych (sprawdzających umiejętność rozumienia ze słuchu oraz znajomość funkcji i środków językowych). Średni oczekiwany poziom biegłości językowej (w skali ESOKJ) obniżono do poziomu A2. Obowiązuje mniejszy zakres środków językowych i struktur gramatycznych. W związku z tym obniżono poziom trudności niektórych zadań, tak samo jak zakres środków językowych w wypracowaniu.

Co z tym czwartym przedmiotem?

Od roku szkolnego 2021/2022 na egzaminie ósmoklasisty miał zostać wprowadzony egzamin z wybranego przez ucznia czwartego przedmiotu. Zdający pisałby wtedy czwarty egzamin z biologii, chemii, fizyki, geografii lub historii. Resort edukacji i nauki zrezygnował jednak z tego pomysłu i nie przewiduje się takiego egzaminu ani w roku 2024 ani 2025.

Wiedza jakie zmiany pojawią się na egzaminie ósmoklasisty 2024 przyda się uczniowi do otrzymania zadowalającego wyniku. Niektóre z modyfikacji są na tyle kluczowe, że brak ich znajomości może doprowadzić do utraty punktów, a w skrajnych przypadkach do wyzerowania punktów za wypracowanie. Warto zatem powtórzyć sobie nie tylko materiał z poprzednich lat, ale także wprowadzone do egzaminu zmiany.