Lektury obowiązkowe na maturze to nie tylko wymóg formalny, ale przede wszystkim narzędzie służące wszechstronnemu rozwojowi ucznia. Pełnią one kluczową rolę w kształceniu ogólnym oraz przygotowaniu do egzaminu dojrzałości.  Dzięki nim młodzi ludzie zdobywają wiedzę, umiejętności i kompetencje, które będą im przydatne przez całe życie. Lektury obowiązkowe służą rozwojowi umiejętności czytania ze zrozumieniem, poszerzaniu wiedzy o literaturze i kulturze, kształtowaniu umiejętności analizy i interpretacji, rozwojowi umiejętności pisania, kształtowaniu wrażliwości estetycznej oraz przygotowaniu do studiów. Znajomość lektur obowiązkowych jest wymagana jak na teście historycznoliterackim (matura pisemna) jak i na maturze ustnej.

Lektury obowiązkowe matura 2025

Lista lektur obowiązkowych na maturę z języka polskiego może ulegać zmianom. Zawsze warto sprawdzać najnowsze informacje na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (CKE), aby mieć pewność, że przygotowujesz się do odpowiednich utworów.

W roku szkolnym 2024/2025 obowiązywała będzie znajomość w całości lub części 29 utworów literackich z zakresu szkoły ponadpodstawowej oraz kilka lektur z zakresu szkoły podstawowej.

Lista lektur obowiązkowych

Lista lektur obowiązkowych na maturze jest dość obszerna i obejmuje utwory z różnych epok literackich. Lektury obowiązkowe na maturze można podzielić na kilka grup: biblia, literatura antyczna, literatura polska, literatura światowa oraz literatura współczesna.

1. Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
2. Jan Parandowski, Mitologia, cz. I Grecja
3. Homer, Iliada (fragmenty)
4. Sofokles, Antygona
5. Lament świętokrzyski (fragmenty)
6. Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
7. Pieśń o Rolandzie (fragmenty)
8. William Szekspir, Makbet
9. Molier, Skąpiec
10. Ignacy Krasicki, wybrana satyra
11. Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność;
12. Adam Mickiewicz, Dziady cz. III
13. Bolesław Prus, Lalka
14. Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty)
15. Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara
16. Stanisław Wyspiański, Wesele
17. Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (fragmenty)
18. Stefan Żeromski, Przedwiośnie
19. Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
20. Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu
21. Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat
22. Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
23. Albert Camus, Dżuma
24. George Orwell, Rok 1984
25. Sławomir Mrożek, Tango
26. Marek Nowakowski, Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii)
27. Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie)
28. Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach)
29. Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty).

Ponadto w teście historycznoliterackim może być sprawdzana znajomość treści i problematyki lektur obowiązkowych z zakresu szkoły podstawowej

1. Ignacy Krasicki, bajki
2. Adam Mickiewicz, Dziady cz. II,
3. Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz
4. Aleksander Fredro, Zemsta
5. Juliusz Słowacki, Balladyna

Jeżeli zadanie będzie dotyczyło lektury obowiązkowej z zakresu szkoły podstawowej, wówczas w arkuszu egzaminacyjnym zostanie zamieszczony fragment tej lektury.

Jak podaje Centralna Komisja Egzaminacyjna: „W realizacji tematu na poziomie podstawowym zdający mogą odwołać się do lektury obowiązkowej zarówno z zakresu podstawowego, jak i z zakresu rozszerzonego. W latach 2025–2028 zdający będą mogli odwołać się w wypracowaniu (spełniając obowiązek odwołania się do lektury obowiązkowej) do wszystkich tekstów będących lekturami obowiązkowymi w podstawie programowej z 2018 r. Od roku 2029 zdający będą mogli odwoływać się wyłącznie do tekstów wskazanych jako lektury obowiązkowe w podstawie programowej z 2024 r. Lista lektur obowiązkowych będzie zamieszczana w arkuszu egzaminacyjnym”.

Dla maturzystów zdających maturę z języka polskiego na poziomie rozszerzonym wymagana jest znajomość dodatkowo poniższych lektur:

1. Homer, Odyseja (fragmenty)
2. Dante Alighieri, Boska komedia (fragmenty)
3. Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki)
4. William Szekspir, Hamlet
5. Juliusz Słowacki, Kordian
6. realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary)
7. Franz Kafka, Proces (fragmenty)
8. Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
9. Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy
10. Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe
11. Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa
12. Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku
13. Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie
14. wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta